Ένα layout δεν είναι τίποτα παραπάνω από το χαρτί που θα εκτυπώσουμε. Το θέμα είναι πως έχεις άμεση αντίληψη και μπορείς να το διαμορφώσεις ακριβώς όπως θέλεις. Συν τοις άλλοις μπορείς να διαμορφώσεις όσα Layouts θέλεις και το καθ' ένα από αυτά να περιέχει τελείως διαφορετικά πράγματα σε τελείως διαφορετικές κλίμακες.

Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα κάποιες έννοιες. Αντικείμενα (γραμμές, κύκλους κ.λ.π.) μπορούμε να σχεδιάσουμε είτε στο model είτε στο paper space (σε ένα layout δηλαδή).
Υπάρχει όμως μια διαφορά. Τα αντικείμενα του model μπορούν να εμφανιστούν σε ένα layout, ενώ το αντίθετο δεν συμβαίνει. Αυτό γιατί απλά ένα layout είναι βοηθητικός χώρος για εκτύπωση ενώ στο model space σχεδιάζουμε την πραγματική μας δουλειά.

Τα PaperViewports
Τα αντικείμενα του model space εμφανίζονται στο layout μέσα σε πλαίσια (παράθυρα), που το AutoCad τα ονομάζει viewports. Τέτοια viewports μπορούμε να βάλουμε πολλά πάνω σε ένα layout και μάλιστα σε οποιαδήποτε θέση. Αυτό από μόνο του είναι ένα σπουδαίο πλεονέκτημα. Ο λόγος είναι ότι, μπορούμε να δείξουμε μια λεπτομέρεια του σχεδίου, σε όποια κλίμακα επιθυμούμε, μεγενθύνοντας, ας πούμε το σχέδιο μέσα σε ένα viewport.

Θα ασχοληθώ λίγο παραπάνω με τα viewports στο paper space γιατί είναι το σημαντικότερο σημείο, αυτά ελέγχουν στην ουσία την εμφάνιση του σχεδίου για την τελική εκτύπωση. Ολα τα άλλα που γράφουμε στο layout είναι βοηθητικά κείμενα στην ουσία (πινακάκι, υπομνήματα κ.λ.π.).

Αν επιλέξετε ένα viewport (είναι κι αυτό ένα αντικείμενο όπως όλα τα άλλα, άρα μπορεί να επιλεγεί), θα δείτε στις ιδιότητες του (properties panel στο πεδίο Custom Scale) ότι εμφανίζεται ένας συντελεστής κλίμακας, π.χ. 8.33. Αυτός ο συντελεστής είναι το πηλίκο των σχεδιαστικών μονάδων μιας πλευράς του Viewport, αν μετρηθεί στο paper space, δια των σχεδιαστικών μονάδων της ίδιας πλευράς, αν μετρηθεί στο model space, με άλλα λόγια είναι η κλίμακα εμφάνισης.

Για να βρείτε σε τι κλίμακα εμφανίζεται ένα Viewport, δεν έχετε παρά να κανετε τη διαίρεση 1000 / Custom Scale. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η κλίμακα θα είναι 1000/8.33 = 120.

Αν κάνετε διπλό κλικ μέσα σε ένα viewport, ή εναλλακτικά πατήσετε το πλήκτρο "PAPER" κάτω στη μπάρα όπως φαίνεται στην εικόνα,  τότε θα δείτε ότι μπαίνετε στο model space και μπορείτε να επεξεργαστείτε τα αντικείμενα του. Αν κάνετε διπλό κλικ έξω από αυτό το παράθυρο, ή πατήστε ξανά το ίδιο πλήκτρο, το οποίο τώρα θα γράφει "MODEL", τότε ξαναγυρνάτε στο paper space.

Για να σχεδιάσετε ένα νέο viewport επιλέξτε: View > Viewports > 1 Viewport

Ένα άλλο σπουδαίο πλεονέκτημα με τα viewports είναι η δυνατότητα ξεχωριστού χειρισμού των layers. Μπορείς δηλαδή στο ένα να θέλεις να εκτυπωθούν τα αντικείμενα ενός layer, ενώ σε κάποιο άλλο δίπλα (στο ίδιο χαρτί) να θες να τα κρύψεις. Αυτό γίνεται αν στο layout που βρισκόμαστε, κάνουμε διπλό κλικ μέσα στο viewport που θέλουμε, ώστε να περάσουμε σε model space και μετά εμφανίζοντας τον Layer Manager να παγώσουμε τα layers που θέλουμε στη στήλη Currrent.
Οι πρώτες στήλες στον Layer Manager είναι γενικές, αφορούν όλα τα viewports και στα δύο spaces, η Current αφορά το παρόν viewport, ενώ η New αφορά τα layers σε ένα νέο viewport που θα δημιουργηθεί σε επόμενο στάδιο.

Και για να τελειώνουμε με τα viewports, το AutoCad δίνει ακόμα και τη δυνατότητα αλλαγής του περιγράμματος ενός viewport, ώστε να είναι ότιδήποτε άλλο εκτός από ορθογωνικό (αν και αυτό δεν θα βρεθείτε πολλές φορές στην ανάγκη να το χρησιμοποιήσετε).

Ο σωστός τρόπος εκτύπωσης
Τώρα που μιλήσαμε για τις κλίμακες στα viewports, μπορούμε να αναφερθούμε και να ξεκαθαρίσουμε την κλίμακα εκτύπωσης που παρουσιάζει το AutoCad στο ανάλογο παράθυρο με την εντολή plot.

Οταν εκτυπώνουμε από το model space (δεν το συνιστώ, ούτε καν για γρήγορη εκτύπωση), δίνουμε στην εκτύπωση μια κλίμακα. Αυτό στην ουσία είναι η κλιμάκωση (το zoom) που θα γίνει στο model για να χωρέσει στο χαρτί μας. Μη ξεχνάτε ότι στο model space σχεδιάζουμε (ή πρέπει να σχεδιάζουμε) σε κλίμακα 1:1. Το ίδιο θα ισχύσει αν είμαστε σε ένα layout (paper space) και πάμε να εκτυπώσουμε, δίνοντας μια κλίμακα διαφορετική από την 1:1. Θα κλιμακώσει ΟΛΑ τα αντικείμενα του layout, ακόμα και τα viewports, με βάση αυτή την κλίμακα. Αν τώρα τα viewports που βρίσκονται στο layout ΔΕΝ είναι σε κλίμακα 1:1, τότε δεν θα πάρουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, γιατί θα γίνει κλιμάκωση στην ήδη υπάρχουσα κλίμακα των viewports. Άρα, ο σωστός και ξεκαθαρισμένος τρόπος εκτύπωσης είναι:

Κλιμακώνουμε τα viewports στις κλίμακες που θέλουμε, βλέπουμε αν χωρούν στο χαρτί μας και αν ναι τα τοποθετούμε εκεί που θέλουμε και εκτυπώνουμε ΠΑΝΤΑ με κλίμακα 1:1 και ως επί το πλείστον με την επιλογή "Layout".

Άλλο σημαντικό πλεονέκτημα.
Στο χαρτί (layout) πρέπει να σχεδιάζουμε όλα τα βοηθητικά στοιχεία. Πινακάκι, υπόμνημα, επεξηγηματικά στοιχεία κ.λ.π. Αυτά δεν χρειάζονται στο model space. Εκτυπώνοντας με κλίμακα 1:1 ξέρεις αμέσως το ύψος των γραμμάτων που θα γράφεις στο layout. Εκεί το AutoCad αντιμετωπίζει τα πάντα σε χιλιοστά (π.χ. 600 mm πλάτος χαρτιού). Αρα δίνοντας υψος γραμμάτων 3, όταν θα εκτυπωθούν αυτά τα γράμματα θα είναι 3 mm υψος. Δεν χρειάζεσαι δηλαδή πολλούς - πολλούς υπολογισμούς. Όλα είναι ξεκάθαρα.

Και κάτι τελευταίο που πρέπει να έχετε υπ' όψη σας. Ολα τα στοιχεία εκτύπωσης, ακόμα και το όνομα του εκτυπωτή, αποθηκεύονται μαζί με το σχέδιο. Το καθ' ένα layout, όπως επίσης και το model αποθηκεύει τα δικά του στοιχεία. Αν λοιπόν προσπαθήσετε να εκτυπώσετε ένα layout από κάποιον άλλον υπολογιστή και δεν υπάρχει το plotter που έχει ήδη συνδεθεί με το συγκεκριμένο layout, πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να κάνετε την παρακάτω διαδικασία.
Δεξί κλικ πάνω στο Layout που θέλετε να εκτυπώσετε και επιλογή "Page setup manager..." 
Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί πατήστε το πλήκτρο "Modify..." και κατόπιν επιλέξτε τον νέο printer/plotter. Αν ο νέος αυτός εκτυπωτής υποστηρίζει τη διάσταση του χαρτιού που ήδη υπάρχει, τότε δεν χρειάζεται τίποτε παραπάνω, διαφορετικά διαλέξτε ένα νέο μέγεθος χαρτιού και πατήστε "ΟΚ". Δείτε το μόνο σε προεπισκόπηση, γιατί σχεδόν πάντα υπάρχει μια μικρή διαφορά στα περιθώρια και μπορεί κάποια ακραία τμήματα να βγαίνουν έξω από την περιοχή εκτύπωσης.

Πίσω στα θέματα Autocad